Sigorta, temelde, benzer riske maruz kalan kisilerin (sigortalilar) maddi güçlerini birlestirerek yardimlasmasidir. Sigorta sirketlerinin islevi, bu kisilerin birbirlerini bulmasini ve gerçeklesen zararlarin giderilmesini organize etmektir.

Ayni riske maruz kalan kisiler bir araya gelerek gerçeklesen riskleri hep birlikte karsiladiklarinda, kisi basina düsen ödeme miktari düstügünden büyük bir risk bile herkes için karsilanabilir hale gelebilir. Bir araya gelen kisi sayisi ne kadar fazla olursa, kisi basina düsen zarar miktari o kadar tahmin edilebilir hale gelir. Olasilik hesaplarinda büyük adetler kanunu (veya büyük sayilar kanunu) adi verilen kanuna göre, ayni riske konu olan kiymetlerin sayisi ne kadar fazla olursa, gerçeklesecek hasar, riskin olusma ihtimaline o denli yakin olacaktir.

Bir sigorta sirketinin organizasyonu altinda bir araya gelen sigortalilar gelecekteki hasarlari karsilamak için prim adi verilen ücreti öderler. Prim tutarina, hasarlar için yapilacak ödemelerin yani sira, sigorta sirketinin isletme masraflari, kâri, vergiler, acente komisyonlari gibi kalemler de dahildir.

Sigorta, öngörülemez ve maddi zarar doguracak olaylara (yani risklere) karsi yapilir. Ne zaman olacagi önceden bilinen olaylara karsi sigorta yapilmaz. Kumar, hisse senedi alim-satimi gibi spekületif riskler ve kanuna aykiri olarak yapilan isler sigortalanamaz. Keza, kanunlardan kaynaklanan cezalara karsi sigorta olmaz.

Sigorta teminatinin islemeye baslamasi için sigortali ile sigorta sirketi arasinda sigorta sözlesmesi yapilir. Poliçe, sigorta sözlesmesinin kosullarini içeren ve ispatlayan belgedir. Poliçe üzerinde sigorta sirketinin ünvani, adresi, sigortalinin adi, riskle ilgili bilgiler, prim, sigorta baslangiç ve bitis tarihleri, sigorta kosullari vs. yer alir.

Sigorta satislari bazen dogrudan sigorta sirketleri tarafindan yapilmakla birlikte, genellikle sigorta aracilari tarafindan yapilir. Sigorta aracilari belli bir sigorta sirketine bagli çalisan acenteler ve sigorta sirketlerinden bagimsiz çalisan sigorta brokerleridir. Aracilarin baslica görevleri, sigorta müsterisini riskler ve buna uygun çözümler hakkinda bilinçlendirmek, prim ödemelerini, hasarlarin tazmin edilmesini ve poliçenin yenilenmesini takip etmek, gerektiginde hatirlatmada bulunmaktir. Prim tahsil etme yetkisi bulunan acenteler, müsterilerden aldiklari primleri sigorta sirketine öderler. Bu hizmetlerine karsilik aracilar komisyon alirlar. Komisyon genellikle prim tutarina dahil edilir.

Sigorta edilmis bir riskin gördügü zarara hasar denir. Bir hasar gerçeklestiginde, sigortali, sigorta sirketinde ihbarda bulunur. Sigorta sirketi, hasari kendisinden bagimsiz bir eksperin incelemesini saglar. Daha sonra eksper raporunu inceleyerek, sigorta teminati içindeki zarari tazmin eder, sigortaliya tazminat öder.

Can sigortalarinda ve bedeni hasarlarda ise tazminat, aktüer denilen uzmanlarin yaptigi aktüerya hesaplarinin sonucuna göre ödenir.

Eger bir hasar üçüncü bir sahsin kusuru sonucu olusmussa ve sigortalinin o sahistan tazminat talep etme hakki veya daha baska haklari dogduysa, halefiyet denilen hukuki ilke uyarinca bu haklar ödedigi hasar oraninda sigorta sirketine geçer. Sigorta sirketinin bu hakkini kullanarak kusurlu taraftan tazminat talep etmesine rücu adi verilir. Örnegin, A ve B araçlarinin karistigi bir kazada, B araci kusurlu ise, A'nin sigortacisi önce A'ya tazminat öder, daha sonra, ödedigi tazminati B'den talep edebilir.

Sigorta sirketleri önce bu haklarini kusurlu kisilerle anlasarak (sulhen) kullanmayi denerler. Sulhen giderilemeyen sorunlarin çözümü için mahkeme yoluna gidilir. Çagdas sigorta sirketlerinde rücu ve hukuk islerinde uzmanlasmis bölümler bulunur.

Deprem gibi büyük felaketler sonucu ödenen hasarlarin sigorta sirketlerinin mali güçlerini asan tutarlara ulasmasi nedeniyle, sigortacilar da kendi üstlendikleri riskleri sigortalarlar. Bu yeniden sigortalama islemine reasürans denir. Reasürans konusunda çalisan sirketlere reasürör adi verilir. Reasürörler, verdikleri teminat karsiliginda sigorta sirketlerinden prim alirlar. Reasürans, uluslararasi bir istir. Bir sigorta sirketi, risklerini pek çok reasüröre devredebilir. Böylece, deprem gibi felaket boyutlarindaki riskler bile dünya çapinda pek çok sirkete dagilarak ödenebilir hale gelir. Bu durumun bir yansimasi olarak, dünyanin herhangi bir yerinde meydana gelen bir felaket, tüm sigorta piyasasini etkiler. Örnegin, ABD'de meydana gelen 11 Eylül Saldirilari sonucunda, Türkiye'deki sigorta primleri de (Dünya çapinda oldugu gibi) artti.

Artan rekabet sonucu, çagdas sigorta sirketleri müsterilerine tazminat ödeyerek yardimci olmanin disinda sayisi giderek artan bazi yardim hizmetleri, örnegin yolda kalan araçlar için çekici, bozulan musluklar için tesisatçi temini gibi ek hizmetler vermektedir.

Sigorta sirketleri çogu ülkede (ve Türkiye'de) hayat ve hayat disi branslarda çalisan sirketler olarak ikiye ayrilir.

Türkiye'de sigortacilik sektörü, Hazine Müstesarligi bünyesinde faaliyet gösteren Sigorta Denetleme Kurulu tarafindan denetlenmekte, Sigortacilik Genel Müdürlügü tarafindan düzenlenmektedir.

Türkiye'deki sigorta müsterileri, sigorta sirketi ile anlasmazliga düstüklerinde, Sigorta Tahkim Komisyonu'na, Türkiye Sigorta ve Reasürans Sirketleri Birligi'ne[1] veya Hazine Müstesarligi'na[2] basvurabilir.

Kanunen "sigortalanamaz" olarak nitelenen riskler disindaki tüm riskler sigortalanabilir. Baslica sigorta türleri sunlardir: